ویژگیهای کتاب
هدف این کتاب، آموزش طراحی آموزشی بر اساس الگویی خاص نیست، بلکه هدف، کمک به درک وفهم وکاربرد “علم آموزش” وطراحی آموزشی در کلاس درس است. ما به منظور دستیابی به این هدف، الگوی طراحی آموزشی اِشور را به عنوان چارچوب سیستماتیک طراحی آموزشی انتخاب کردهایم. هینیچ، مولندا، راسل واسمالدینو، الگویی ارائه دادهاند که به الگوی اِشور (ASSURE) شهرت یافته است (گوستافسون وبرنچ، 1997). اِشور، سرواژهی اصطلاحاتی است که مراحل یا مولفههای این الگو را شکل میدهند: 1) تحلیل یادگیرنده، 2) بیان هدفهای آموزشی، 3) انتخاب روشها، رسانهها، ومواد آموزشی، 4) کاربرد رسانهها ومواد آموزشی، 5) جلب مشارکت یادگیرندگان و6) ارزشیابی، بازنگری آموزش. طراحان این الگو معتقدند که با استفاده از آن میتوان از اثربخشی آموزش اطمینان حاصل کرد. الگوی هینیچ وهمکاران یک راهنمای عملی برای طراحی واجرای آموزش است که فرض اولیهی آن ضرورت بهره گیری از رسانههای آموزشی در فرایند آموزش وتدریس است. این الگو مختص آموزش موضوع خاصی نیست. طراحان این الگو اظهار کردهاند که از آن میتوان برای تدریس در آموزش عمومی، همچنین کارآموزی در محیطهای تجاری، صنعتی وتربیت نیروی انسانی استفاده کرد. سادگی آن امکان استفادهی افراد مبتدی در طراحی آموزشی ومعلمان یا مربیان را فراهم میسازد. هرچند این الگو به عنوان یک الگوی طراحی آموزشی معرفی شده است، لیکن فرایند طراحی، توسعه واجرای آموزش را با یکدیگر ترکیب میکند. یکی از ویژگیهای این الگو، توجه به نقش فعال یادگیرندگان وفراهم کردن بستر مشارکت انان در فرایند تدریس ویادگیری است.
همانطور که گفته شد در الگوی اِشور، فرایند طراحی، توسعه واجرای آموزش با هم ترکیب شده است. ما به منظور وضوح بخشیدن به فرایند سیستماتیک طراحی آموزشی (طراحی، اجرا وارزشیابی)، سهولت بخشیدن به کاربرد الگو، وانطباق با شرایط کلاس درس، عناصر الگو را از هم تفکیک ساختهایم. دلایل تفکیک فرایند ISD مستتر در الگوی اِشور را میتوان موارد زیر برشمرد:
1) سهولت مطالعه، درک وفهم وکاربرد فرایند سیستماتیک طراحی، اجرا وارزشیابی وکاربرد آن
2) ضرورت داشتن نگرشی جامع و کامل به علم آموزش وطراحی آموزشی توسط معلم یا مدرس
3) دربرگرفتن همه ارکان یا کارکردهای اصلی رشتهی تکنولوژی یا طراحی آموزشی
4) ترویج نگرش سیستماتیک به امر آموزش ویاددهی-یادگیری
از ویژگیهای دیگر این کتاب، استفاده از نظریهی اصول اولیهی آموزشی وچهار مرحلهی آموزش اثربخش دیوید مریل در چارچوب سیستماتیک الگوی انطباق یافتهی اِشور، به عنوان راهبرد آموزشی یا الگوی طراحی سناریوی آموزشی/تدریس است. ما اصول اولیهی آموزشی وچهار مرحلهی آموزش اثربخش را با شرایط ومقتضیات کلاس درس منطبق ساخته ایم وبراساس آن، الگویی برای طراحی ونوشتن سناریوی آموزشی/تدریس پدید آوردهایم.
ویژگی مهم دیگر الگوی انطباق یافتهی اِشور، عدم غفلت از مسائل انگیزشی یا انگیزش یادگیری در محیط تعلیم وتربیت است. ما در چارچوب الگوی انطباقی، از الگوی طراحی انگیزشی کلر برای تحلیل، طراحی وارزشیابی انگیزشی آموزش استفاده کردهایم.