معرفی کتاب:

برنامه درسی تطبیقی را می توان در قاب جریانی نوظهور در حوزه مطالعات برنامه درسی دید و فهم کرد. این جریان نوظهور همان بین المللی سازی مطالعات برنامه درسی است که بطور ویژه در دو دهۀ اخیر توسط ویلیام پاینار مطرح شده و بعنوان یک جریان آکادمیک ضداستعماری و طرفدار اکولوژیِ چند صدایی، مورد توجه محافل آکادمیک قرار گرفته است. بین المللی سازی مطالعات برنامه درسی در واقع عَلَم مقابله با تک صدایی در عالم معرفت، که بعضا از آن با عنوان قتل عام معرفت شناختی (پراسکاوا،2017) نیز یادکرده اند را به احتزاز درآورده و رابطۀ یک سویه میان تولید کننده و مصرف کنندۀ معرفت و آگاهی را باطل اعلام می کند. بین المللی سازی مطالعات برنامه درسی بدنبال ایجاد موازنه و عدالت میان شمال و جنوب است و استیلا و سلطۀ شمال بر جنوب را نفی می کند. به دیگر سخن پیام بین المللی سازی برنامه درسی این است که در عالم دانش و آگاهی، زمان  برخورد ارباب و رعیت گونه به سر آمده و همۀ صداها (تجارب، ایده ها، اندیشه ها و دیدگاه ها) نه تنها باید به گوش همگان برسد، بلکه تقویت نیز باید بشود.

نویسندگان کتاب دستنامه بین المللی پژوهش برنامه درسی بر این جنبه از تلاش علمی خود برای مفهوم پردازی از تجربۀ منحصربه فرد کشورهای آسیای جنوب شرقی تاکید می کنند و با انتشار این کتاب عملاً گامی در جهت نفی یا تضعیف هژمونی معرفتی کشورهای شمال بر می دارند.

پیشگفتار ویراستار فارسی

مواجهۀ من با دستنامۀ بین المللی  پژوهش برنامه درسی پند آموز بود. در همۀ سال هایی که به عنوان معلم و سپس استاد درگیر «پژوهش برنامه درسی» و «برنامه ریزی درسی» بوده ام، مرزهای فکری من اینچنین در رویارویی با پژوهش برنامه درسی در سایر کشورها تغییر نکرده است. پس از مطالعۀ این کتاب فهم بین المللی برنامه درسی من دگرگون شد و اندیشه های قبلی ام از ریشه تکان خوردند و مطمئن هستم که این همه تحول، بر کنش و رفتار آکادمیک و حرفه ای من نیز در آینده تاثیر خواهند گذاشت.

این کتاب گفت و گویی است تاریخی، بین المللی، جهانی –  محلی و البته پیچیده، بین همکاران ما در سایر نقاط جهان. کَلافی ریزوماتیک و ریشه وار از اندیشه های برنامه درسی که قرار است به جای اینکه جایگزین جهان بینی محلی و بومی ما شوند، فضاهای خالی فکر و عمل ما را پر کنند. کتاب حاضر دشمن گذشته شما نیست. چیزی را به شما قالب نمی کند. مطالعۀ تطبیقی نیست و قصد مقایسۀ وضعیت برنامه درسی در کشورهای مختلف را هم ندارد.

برای مطالعۀ این کتاب باید خودتان را کمی خالی و سبک کنید. خالیِ خالی نه، ولی آن اندازه که بتوانید فکر و عمل همکاران خود را در سایر نقاط جهان ماورای تجارب گذشتۀ خویش درک کنید. این کتاب شما را وادار به بازنگری تاریخی هر آنچه دربارۀ برنامه درسی می دانید می کند. فراخوانی است برای فهمیدن خود در آیینۀ تاریخچه ها و فرهنگ های برنامه درسی. موزه ایست از آثار بین المللی رشتۀ برنامه درسی که باید در مقابل یکایک آنها ژرف نگرانه سکوت کنید و بیاندیشید و یاد بگیرید.